EN 
NL 
De kern
Benchmark is een begrip uit de wereld van de kwaliteitsbewaking. De Engelse term benchmark, vertaalbaar als ‘referentiekader’ of ‘ijkingskader’, is een testprocedure om de prestaties van apparaten, systemen, instellingen of ondernemingen met elkaar te kunnen vergelijken. Benchmarking is een manier voor instellingen of ondernemingen om van elkaar te leren, verantwoording af te leggen en toezicht te vergemakkelijken.
Doelgroep
Directeuren en managers die graag een kijkje in de keuken van hun concurrenten nemen of achter de schermen kijken bij succesvolle ondernemingen.
Samenvatting
In de kern gaat het bij het benchmarking-proces om drie stappen:
- Het vergelijken van de eigen processen en prestaties met die van de andere ondernemers;
- Het analyseren van de verschillen tussen de diverse processen en prestaties door te proberen te begrijpen waarom deze worden toegepast;
- Het verbeteren daarvan aan de hand van de informatie verworven tijdens het proces.
Voor bijvoorbeeld gemeenten worden de belangrijkste onderdelen van een aanpak in het volgende figuur schematisch weergegeven. In het middelste blok de invalshoeken van de benchmark, links voorbeelden van achtergrondinformatie die in de analyse worden betrokken en rechts de referentiegemeenten.
In de praktijk is er behoefte aan verschillende vormen van benchmark-onderzoeken. Vaak worden drie typen benchmarks onderscheiden:
- Input-benchmark; in de meest eenvoudige variant ligt de focus van de benchmark op de vergelijking van input-factoren zoals formatie en kosten per organisatie(onderdeel). De vergelijking van formatie- en kostengegevens vindt plaats in combinatie met een analyse van kwalitatieve achtergrondinformatie. Deze combinatie vergroot de vergelijkbaarheid van gegevens. Dit type benchmark is bruikbaar wanneer de opdrachtgever op basis van de meest in het oog springende afwijkingen zoekrichtingen voor verbetering in beeld wil brengen.
2. Prestatie-benchmark; in dit type benchmark worden kwantitatieve prestatiegegevens betrokken. Hierdoor is het mogelijk om uitspraken te doen over de productiviteit. Ook de efficiëntie wordt vergeleken door de input (formatie en kosten) te relateren aan de prestaties (tussenproducten, output en marketing of klant effecten). De mogelijkheden om de productiviteit en efficiëntie in beeld te brengen zijn sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van prestatiegegevens bij de opdrachtgever en referentie ondernemingen.
3. Proces-benchmark; een belangrijk organisatiekenmerk is de inrichting van werkprocessen. In dit type benchmark gaat men een stap verder dan in type 2 en 3 door de processen te betrekken in de vergelijking. De werkprocessen worden geanalyseerd en vergeleken met die van de referentie ondernemingen. De proces-benchmark is aantrekkelijk voor de opdrachtgever die het lerend vermogen van de organisatie wil vergroten, direct toepasbare verbeter-voorstellen wil selecteren en actief stuurt op werkprocessen.
Kracht model
De antwoorden uit een benchmark dragen bijna altijd bij aan het vergroten van de efficiëntie en effectiviteit van de eigen onderneming. Benchmarking kan het antwoord op vragen daarover bieden: “Benchmarking is the search and implementation of best practices”.
Mindere punten
Inzet van een benchmark onderzoek is zinvol wanneer de opdrachtgever kwantitatief inzicht wil in productiviteit en efficiëntie en zelf beschikt over voldoende en betrouwbare prestatiegegevens en deze kan koppelen aan de verkregen input. En … als de opdrachtgever voldoende budget kan en wil inzetten.
Relevante literatuur
Titel: Handboek managementmodellen
ISBN: 9789087537470
Auteurs: Tom Willem den Hoed
Prijs: € 49,95 (VAT excl.)
Boek blog
Relevante blogs:
Strategie-implementatie – in 3 minuten
Benchmarking- in 3 minuten
Balanced ScoreCard – in 3 minuten
Krachtenveld Analyse – in 3 minuten
Appreciative Inquiry (AI) – in 3 minuten
De McKInsey MECE methode – in 3 minuten
Governance CoBIT- in 3 minuten
Business Model Canvas – in 3 minuten
Van good naar great in 3 minuten
De Theory of Constraints (ToC) – in 3 minuten
Halo-effect – in 3 minuten
Lean Manufacturing – in 3 minuten
Implementatie van een plan – in 3 minuten
SqEME procesrollen – in 3 minuten
SqEME procesmanagement – in 3 minuten
Strategische gevoeligheidsanalyse – in 3 minuten
De ongeschreven regels van het spel – in 3 minuten